Βήμα – βήμα και με οδηγό τα επιδημιολογικά κριτήρια η μία χώρα μετά την άλλη σχεδιάζουν την επόμενη ημέρα Έπειτα από εβδομάδες ή ακόμα και μήνες επιβολής πρωτοφανών μέτρων κοινωνικής και οικονομικής απομόνωσης για τον περιορισμό της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων σε ολόκληρον τον κόσμο αρχίζουν να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν προσεκτικά τη στρατηγική επιστροφής στην κανονικότητα.
Τα πρώτα δειλά βήματα για την άρση των περιοριστικών μέτρων διχάζουν πολιτικούς και επιστήμονες και η έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας δυσχεραίνει τις προσπάθειες για την ταχύτερη χαλάρωση των αυστηρών μέτρων.
Σε μια προσπάθεια να συντονίσει τις ενέργειες των κρατών – μελών της ΕΕ για τη σταδιακή κατάργηση των περιοριστικών μέτρων, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε συνεργασία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, παρουσίασε έναν οδικό χάρτη σύμφωνα με τον οποίον η άρση των μέτρων πρέπει να λαμβάνει υπόψη επιδημιολογικά κριτήρια βάσει των οποίων θα καταγράφεται σημαντική μείωση της εξάπλωσης του ιού, η χωρητικότητα των εθνικών συστημάτων υγείας και η δυνατότητα διενέργειας μεγάλης κλίμακας δοκιμών για να εντοπίζονται άμεσα νέα κρούσματα Γερμανία: Παράταση των περιορισμών μέχρι την 3η Μαΐου και σταδιακή χαλάρωση υπό όρους σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και λιανικό εμπόριο Έπειτα από μια τηλεδιάσκεψη διάρκειας περίπου τεσσάρων ωρών ανάμεσα στην Καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και τα μέλη της διυπουργικής επιτροπής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για τον κορωνοϊό με τους πρωθυπουργούς των 16 ομόσπονδων κρατιδίων, η Γερμανία ανακοίνωσε τα μέτρα της «επόμενης φάσης της πανδημίας» που προβλέπουν την επέκταση των περιορισμών που αφορούν στις επαφές σε δημόσιους χώρους μέχρι τις 3 Μαΐου και τη σταδιακή χαλάρωση των έκτακτων μέτρων σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και στο λιανικό εμπόριο. Συγκεκριμένα, τα εμπορικά καταστήματα ως και 800 τ.μ., όπως αντιπροσωπείες αυτοκινήτων, ποδηλάτων και βιβλιοπωλεία θα μπορούν να ανοίξουν ξανά τη Δευτέρα 20 Απριλίου, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες που επιβάλουν αποστάσεις τουλάχιστον 2 μέτρων ανάμεσα στους πελάτες, ενώ η κυβέρνηση συνέστησε της χρήση προστατευτικής μάσκας. Ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα της τηλεδιάσκεψης της Άνγκελα Μέρκελ με τους 16 πρωθυπουργούς των κρατιδίων αφορούσε στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, καθώς σύμφωνα με τον Βασικό Νόμο (Σύνταγμα) της χώρας η εκπαιδευτική πολιτική είναι αρμοδιότητα των κρατιδίων και όχι της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Παρά τις μεγάλες διαφωνίες ανάμεσα στα κρατίδια, αποφασίστηκε η σταδιακή επανέναρξη της λειτουργίας των σχολείων από τις 4 Μαΐου με τους μαθητές που φοιτούν στις τελευταίες τάξεις της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να μπορούν να επιστρέφουν στις τάξεις τους ήδη από την 27η Απριλίου . Τα πανεπιστήμια θα μπορούσαν να επαναλειτουργήσουν σταδιακά, εφαρμόζοντας αυστηρά μέτρα υγιεινής. Τα κομμωτήρια μπορούν να ξαναρχίσουν να λειτουργούν στις 4 Μαΐου εάν τηρηθούν αυστηρά προστατευτικά μέτρα. Εκδηλώσεις που συγκεντρώνουν μεγάλο αριθμό πολιτών όπως αθλητικές δραστηριότητες και μουσικές συναυλίες απαγορεύονται τουλάχιστον μέχρι την 31η Αυγούστου. Εστιατόρια, καφέ, μπαρ και κινηματογράφοι θα παραμείνουν κλειστά μέχρι νεωτέρας, ενώ δεν επιτρέπονται και οι συγκεντρώσεις σε χώρους λατρείας. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι 16 κυβερνήσεις των κρατιδίων της Γερμανίας θα συνεδριάζουν κάθε 14 ημέρες για να αξιολογούν την κατάσταση. Ιταλία: Σταδιακή χαλάρωση των μέτρων με διαφορετικά κριτήρια ανά περιοχή Έπειτα από 35 ημέρες επιβολής περιοριστικών μέτρων σε εθνικό επίπεδο, η χώρα που επλήγη όσο ελάχιστες από την επιδημία του κορωνοϊού κάνει τα πρώτα βήματα για τη σταδιακή άρση τους. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Τζουσέπε Κόντε από τις 14 Απριλίου, σε ορισμένες περιοχές της Ιταλίας, μπορούν να ανοίξουν και πάλι ορισμένα καταστήματα λιανικής πώλησης. Βιβλιοπωλεία, καταστήματα χαρτικών ειδών, πώλησης παιδικών ρούχων, επισκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και υδραυλικών έργων μπορούν να ανοίξουν ξανά τις πόρτες τους για το κοινό λαμβάνοντας αυστηρά προστατευτικά μέτρα. Σύμφωνα με τις αρχές της χώρας η σταδιακή άρση των περιορισμών θα συνεχιστεί σε αυτό το «δεύτερο στάδιο» της πανδημίας και σε περίπτωση που δεν υπάρξει εκ νέου έξαρση των κρουσμάτων, τότε η πλήρης άρση των μέτρων μπορεί να ξεκινήσει την 3η Μαΐου. Ωστόσο σε ορισμένες περιοχές της χώρας που παρουσιάστηκαν τα περισσότερα κρούσματα του ιού, όπως η Λομβαρδία και το Βένετο τα καταστήματα παραμένουν κλειστά. Στο Λάτσιο, στην περιοχή που βρίσκεται η Ρώμη, τα βιβλιοπωλεία θα ανοίξουν στις 20 Απριλίου. Κάθε επιχείρηση που ανοίγει εκ νέου θα πρέπει να σέβεται τους κανόνες που έχουν σχεδιαστεί για να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού: θα πρέπει να διαθέτουν απολυμαντικό χεριών, να επιβάλλουν τη χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους και να χρησιμοποιούν γάντια μιας χρήσης όταν οι εργαζόμενοι αγγίζουν τρόφιμα και ποτά. Η ιταλική κυβέρνηση ζήτησε ακόμα από τους πολίτες να αποφεύγουν τις χειραψίες και τις αγκαλιές, να τηρούν αποστάσεις τουλάχιστον 1,5 μέτρου, να πλένουν προσεκτικά τα χέρια τους και να καθαρίζουν τις επιφάνειες με απολυμαντικά και διαλύματα χλωρίου. Ισπανία: Ομαλοποίηση μέχρι και το τέλος του έτους Τη Δευτέρα του Πάσχα των Καθολικών, στις 13 Απριλίου, ελήφθησαν τα πρώτα μέτρα για τη σταδιακή άρση των περιορισμών ,καθώς για πρώτη φορά εδώ και έναν μήνα επετράπη σε εργαζόμενους ορισμένων βασικών τομέων της οικονομίας, όπως στις κατασκευές και τη μεταποίηση, να επιτρέψουν στις δουλειές τους. Έπειτα από διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες και επιστήμονες από τις 17 περιφέρειες της χώρας η κυβέρνηση της Μαδρίτης εξετάζει διάφορα σενάρια επιστροφής στην κανονικότητα. Το πιθανότερο θα αφορά στη σταδιακή άρση των περιορισμών βάσει των κρουσμάτων που καταγράφονται σε κάθε περιοχή. Για παράδειγμα στα Κανάρια Νησιά ενδέχεται να επιτραπούν οι εσωτερικές μετακινήσεις, ενώ σε άλλες περιφέρειες μελετάται η κατάργηση των περιορισμών για την έξοδο των πολιτών για σωματική άσκηση. Το πρώτο στάδιο της χαλάρωσης των μέτρων που θα διαρκέσει από τις αρχές Ιουνίου μέχρι τα τέλη Ιουλίου, περιλαμβάνει περιορισμούς στα ταξίδια εντός της χώρας και στενή παρακολούθηση των μετακινήσεων. Το δεύτερο στάδιο που θα μπορούσε να διαρκέσει μέχρι το τέλος του έτους περιλαμβάνει το σταδιακό άνοιγμα εστιατορίων, μπαρ και ξενοδοχείων. Ο Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ θα εμφανιστεί ενώπιον του κοινοβουλίου της Ισπανίας την Τετάρτη 22 Απριλίου για να παρουσιάσει τα επιχειρήματά του για παράταση των περιορισμών τουλάχιστον για άλλες 15 ημέρες. Αυστρία: Προσέγγιση βήμα προς βήμα Η Αυστρία, στη χώρα που βρίσκεται το χωριό Ισγκλ, το επονομαζόμενο ως «η Ιμπιζα των Άλπεων» το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως το επίκεντρο της εξάπλωσης της πανδημίας στην ΕΕ, ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση, χαλαρώνοντας ταχύτερα από κάθε άλλο κράτος τους περιορισμούς. Ο Καγκελάριος της χώρας Ζεμπάστιαν Κουρτς ανακοίνωσε ότι η Αυστρία θα δει μια ακόμα Ανάσταση μετά το Πάσχα, ανοίγοντας τα περισσότερα καταστήματα λιανικής επιβάλλοντας ωστόσο αυστηρά προστατευτικά μέτρα στους καταναλωτές οι οποίοι θα είναι υποχρεωμένοι να φορούν προστατευτικές μάσκες τόσο στα καταστήματα όσο και στα μέσα μεταφοράς. Από την 1η Μαΐου, θα ανοίξουν όλα τα καταστήματα, τα εμπορικά κέντρα και τα κομμωτήρια, ενώ τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία θα ανοίξουν από τα μέσα Μαΐου. Η κυβέρνηση θα αποφασίσει στα τέλη Απριλίου εάν η κατ 'οίκον εκπαίδευση θα επεκταθεί μέχρι τα μέσα Μαΐου, ενώ μαζικές εκδηλώσεις (συναυλίες και αθλητικές δραστηριότητες) δεν θα πραγματοποιηθούν μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Ηνωμένο Βασίλειο: Δεν υπάρχει καμία στρατιωτική εξόδου Περαιτέρω επέκταση των περιοριστικών μέτρων σχεδιάζει η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς σύμφωνα με πολλές πηγές από τη χώρα δεν υφίσταται κανένα σχέδιο εξόδου από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Ντόμινικ Ράαμπ, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας αναμένεται να ανακοινώσει παράταση των μέτρων για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, έπειτα από τη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής έκτακτης ανάγκης «Cobra», όπου συμμετείχαν οι ηγέτες της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Βορείου Ιρλανδίας. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλούνται βρετανικά μέσα ενημέρωσης η απουσία του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον από την Ντάουνιγκ Στριτ, καθυστερεί τον συντονισμό των αρμόδιων υπουργείων και ορισμένοι υπουργοί επεξεργάζονται δικά τους σχέδια, που περιλαμβάνουν το άνοιγμα των σχολείων και πανεπιστημίων ώστε οι νεώτεροι άνθρωποι να μπορούν να κυκλοφορούν ευκολότερα από τους ηλικιωμένους. Παρόλο που οι υπουργοί έχουν λάβει σαφείς εντολές να αποφεύγουν να μιλούν δημοσίως για μέτρα άρσης των περιορισμών, η υπουργός Υγείας της χώρας Ναντίν Ντόρις, δήλωσε ότι «ο μόνος τρόπος για να αρθούν οι περιορισμοί είναι η παρασκευή εμβολίου. Μέχρι τότε η κοινωνία θα πρέπει να βρει τρόπους να προσαρμοστεί και να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην προστασία της δημόσιας υγείας και της προστασίας της οικονομίας». ΗΠΑ:Ο Τραμπ «ανοίγει» τις ΗΠΑ από 1η Μαΐου Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε χθες το σχέδιο της κυβέρνησής του για να «ξαναπάρει μπρος η Αμερική» σε τρία στάδια, ανάλογα με την κατάσταση σε κάθε πολιτεία, εκτιμώντας πως η χώρα «πέρασε» την κορυφή της καμπύλης εξάπλωσης του κορωνοϊού. Το σχέδιο «Opening Up America Again» ανακοίνωσε την Πέμπτη και επισήμως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο ξεκινά την 1η Μαΐου και περιλαμβάνει τρεις φάσεις, μέσω των οποίων η αμερικανική ηγεσία ευελπιστεί να επαναφέρει το συντομότερο δυνατό τις ΗΠΑ στην κανονικότητα, μετά την πρωτοφανή κρίση εξαιτίας της πανδημίας covid-19 που προκάλεσε ο νέος κορωνοϊός και τους 2.000 και πλέον νεκρούς σε καθημερινή βάση στη μεγάλη χώρα της Βόρειας Αμερικής. «Η Αμερική θέλει να είναι ανοιχτή και οι Αμερικανοί θέλουν να είναι ανοιχτή», δήλωσε αρχικά ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, τονίζοντας ότι η γενική καραντίνα δεν αποτελεί μία μόνιμη ή αποδεκτή λύση. Το περίγραμμα του σχεδίου βασίζεται στα τελευταία δεδομένα και ετοιμότητα. Μετριάζει τον κίνδυνο επανεμφάνισης της επιδημίας, προστατεύει τους πιο ευάλωτους και μπορεί να εφαρμοστεί σε επίπεδο πολιτείας ή νομού-κομητείας κατά τη διακριτική ευχέρεια των κυβερνητών, σύμφωνα με το έγγραφο που παρουσίασε ο Αμερικανός πρόεδρος. Δείτε ολόκληρο το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Πριν από τη σταδιακή επανέναρξη, μια πολιτεία ή περιοχή πρέπει να καταγράψει μείωση των συνολικών περιπτώσεων Covid-19 και των θετικών εξετάσεων όπως μετρήθηκαν για μια περίοδο 14 ημερών και να διασφαλίσουν τα μέσα για «ισχυρές δοκιμές» για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας. Η πρώτη φάση της επανέναρξης προβλέπει τη συνέχιση της «κοινωνικής απόστασης» στο κοινό και συγκεντρώσεις όχι περισσότερων από 10 ατόμων, ενώ τα ευάλωτα άτομα θα πρέπει να μείνουν αποκλεισμένα στις οικίες τους. Τα ταξίδια και οι μετακινήσεις που δεν θεωρούνται σκόπιμες και επιβεβλημένες, θα πρέπει να αποφεύγονται. Οι εργοδότες καλούνται να ενθαρρύνουν την τηλεργασία και να ασχοληθούν με τη φυσική εργασία, ενώ θα κλείνουν τους κοινούς χώρους και θα εφαρμόζουν «αυστηρά πρωτόκολλα κοινωνικής απόστασης». Τα σχολεία και τα μπαρ θα παραμείνουν κλειστά, και οι εγκαταστάσεις διαβίωσης ηλικιωμένων δεν θα επιτρέπονται σε εξωτερικούς επισκέπτες. Τα καθιστικά εστιατόρια, οι κινηματογράφοι, οι αθλητικοί χώροι, οι χώροι λατρείας και τα γυμναστήρια θα επιτρέπεται να ανοίξουν ξανά μόνο εάν μπορούν να επιβάλουν πρωτόκολλα «αυστηρής κοινωνικής απόστασης» και υγιεινής. Στη δεύτερη φάση επιτρέπονται να ανοίξουν μπαρ, σχολεία, ταξίδια και συγκεντρώσεις έως 50 ατόμων, ενώ οι μεγάλοι χώροι θα πρέπει να παρακολουθούν «μέτρια» κοινωνική απόσταση. Ακόμη και στην τρίτη φάση, άπαντες θα πρέπει να ελαχιστοποιούν το χρόνο τους ανάμεσα σε πλήθη και δημόσιες αλληλεπιδράσεις. Οι μεγάλοι χώροι, τα μπαρ και τα γυμναστήρια θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις «μεγαλύτερες αλλαγές» σε σύγκριση με μια περίοδο πριν από το Covid-19. Όλα τα παραπάνω είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ή να επανεξεταστούν, καθώς θα βρίσκονται σε άμεση εξάρτηση με τον αριθμό των λοιμώξεων και την πορεία της πανδημίας, σύμφωνα με το περίγραμμα του σχεδίου που παρουσίασε ο Ντόναλντ Τραμπ. Σε αρχικό στάδιο θα ενταχθούν οι Πολιτείες που δεν παρουσιάζουν αυξημένο επίπεδο εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού. Η κάθε φάση θα διαρκεί 14 ημέρες και θα εκτιμάται το αποτέλεσμά της, πριν ξεκινήσει η επόμενη. Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε ότι για να ξεκινήσει το σχέδιο επαναφοράς της αμερικανικής οικονομίας, θα πρέπει να επιβληθούν αυστηροί έλεγχοι στα αεροδρόμια και στις εισόδους της χώρας, προκειμένου να εκμηδενιστεί η πιθανότητα εισαγωγής νέων κρουσμάτων. Σύμφωνα με τον Τραμπ, 29 πολιτείες αναμένεται να είναι σε θέση να άρουν τα μέτρα περιορισμού σχετικά σύντομα. «Αν κοιτάξετε τη Μοντάνα, το Γουαϊόμινγκ, τη Βόρεια Ντακότα», πολιτείες που έχουν μείνει συγκριτικά αλώβητες από την πανδημία, η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική από αυτή στη Νέα Υόρκη, πολύ διαφορετική από αυτή στο Νιού Τζέρσι», είπε ο Ρεπουμπλικάνος. Ωστόσο η απόφαση αυτή «θα εξαρτηθεί από τους κυβερνήτες», πρόσθεσε παρουσιάζοντας το σχέδιο της κυβέρνησής του για τη σταδιακή επανεκκίνηση της αμερικανικής οικονομίας, η οποία έχει τεθεί σε καταστολή για να περιοριστεί η εξάπλωση του κορωνοϊού. «Δεν θα ανοίξουμε τα πάντα μονομιάς, αλλά κάνοντας ένα προσεκτικό βήμα κάθε φορά», διαβεβαίωσε ο Τραμπ, εξηγώντας πως σκοπός αυτής της προσέγγισης είναι να αποφευχθεί ο κίνδυνος του νέου κύματος μολύνσεων.
Τα πρώτα δειλά βήματα για την άρση των περιοριστικών μέτρων διχάζουν πολιτικούς και επιστήμονες και η έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας δυσχεραίνει τις προσπάθειες για την ταχύτερη χαλάρωση των αυστηρών μέτρων.
. Ωστόσο αρκετά κράτη – μέλη έχουν ήδη ανακοινώσει μονομερώς τα μέτρα που προτίθενται να λάβουν τις επόμενες εβδομάδες.